Szarejki (powiat olecki)
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności |
130 |
Strefa numeracyjna |
87 |
Kod pocztowy |
19-420[2] |
Tablice rejestracyjne |
NOE |
SIMC |
0760544 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |
Położenie na mapie powiatu oleckiego | |
Położenie na mapie gminy Kowale Oleckie | |
54°07′55″N 22°24′26″E/54,131944 22,407222[1] |
Szarejki (niem. Schareyken, Schareiken) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Kowale Oleckie.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś założona na 40 włókach boru na prawie magdeburskim w 1566 przez Wawrzyńca Rulentza (lub według innych źródeł przez Wawrzyńca Rubentsa von Schareyko, czyli Wawrzyńca Szarejko lub Wawrzyńca z Szarejk). Możliwe, ze zasadźca pochodził z Szarejk koło Ełku. Parafia powstała około 1581 roku i przez długie lata zamieszkiwana była przez ludność polskiego pochodzenia. W latach 1832–1846 proboszczem w Szarejkach był Karol Ferdynand Marcus, sprzeciwiający się nauczaniu dzieci mazurskich w języku niemieckim. Według danych z 1864 r. w parafii mieszkały cztery tysiące „przeważnie polskich parafian”, a od pastora – mimo że w roku 1912 doliczono się tylko 400 Mazurów na 4324 parafian – wymagano znajomości „języka mazurskiego”.
Zniszczenia z wojny polsko-szwedzkiej, a w szczególności najazd Tatarów hetmana Gosiewskiego, spowodował, że w roku 1683 miejscowi chłopi odrabiali szarwark także w majątku w Sedrankach.
W latach międzywojennych w Szarejkach czynny był urząd pocztowy i dwuklasowa szkoła. Wieś liczyła w tym czasie 264 mieszkańców.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]We wsi znajduje się kościół parafialny pw. Matki Boskiej Różańcowej, wzniesiony w latach 1718–1719, przebudowany w 1772. Jest to trójbocznie zamknięta budowla salowa z zakrystią na osi wschodniej, kruchtą od południa i masywną wieżą od zachodu. Ołtarz wykonał, które były dziełem rzeźbiarza Fryderyka Pfeffera (Friedrich Pfeffer) z Królewca z 1720. Ołtarz klasycystyczny, wyposażenie wnętrza barokowe[3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 134410
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1243 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Piotr Skurzyński „Warmia, Mazury, Suwalszczyzna” Wyd. Sport i Turystyka – Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8, s. 303.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 222
- Rzempołuch A., 1993. Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich. Agencja Wyd. „Remix”, Olsztyn
- OLECKO Czasy, ludzie, zdarzenia Tekst: Ryszard Demby, wyd. 2000